Przerost migdałka gardłowego u dziecka – leczenie i operacja Gdańsk
Migdałek gardłowy, zwany też trzecim migdałkiem (adeoid) umiejscowiony jest pomiędzy nosem a gardłem, za podniebieniem miękkim, nad migdałkami podniebiennymi przez co jest niewidoczny gołym okiem. Zbudowany jest z tkanki limfatycznej, czyli chłonnej, która zawiera komórki niszczące drobnoustroje, bakterie, a także produkuje przeciwciała. Migdał gardłowy stanowi istotny element układu immunologicznego, chroni drogi oddechowe oraz drogi pokarmowe, a także przystosowuje układ odpornościowy dziecka do środowiska, w którym żyje. Rozwija się zaraz po narodzinach człowieka, osiągając maksymalny rozmiar przy skończeniu przez dziecko 4-5 roku życia, tak aby po 7 roku życia stopniowo zanikać.
Przerost trzeciego migdałka (łac. vegetationes adenoidales) jest dolegliwością, z którą najczęściej zmagają się dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (około 5-10 roku życia). Jest to patologiczny rozrost migdałka, który nieleczony może doprowadzić do wielu powikłań zdrowotnych, m.in. zaburzeń rozwoju, niedosłuchu, a nawet niedowagi. Każdy niepokojący objaw nie tylko u dziecka, ale też u dorosłych powinien zostać skonsultowany ze specjalistą – laryngologiem lun otolaryngologiem, który rozpocznie diagnozowanie problemu i zaproponuje odpowiednie leczenie.
Co powoduje rozrost trzeciego migdałka
Przyczyny przerostu migdałka gardłowego nie są do końca znane i specjaliści przypuszczają, że mają podłoże wieloczynnikowe. Jako jedną z głównych przyczyn powstania tej dolegliwości podaje się przewlekłe choroby układu oddechowego i jamy ustnej oraz nawracające stany zapalne, czy infekcje (np. częste przeziębienia, anginy). Do rozrostu migdałków przyczyniają się także zaburzenia przemiany materii, adenowirusy, choroby zatok przynosowych, zapalenia błony śluzowej nosa, a nawet próchnica. Również dzieci, które przechodziły choroby zakaźne (np. odra, płonica) są bardziej narażone na przerost migdała. Predyspozycje do zachorowania mają również dzieci zmagające się z alergią zarówno pokarmową, jak i wziewną. Często zdarza się, że kiedy rodzice lub rodzeństwo dziecka zmagało się z tym problemem, również u niego dojdzie do rozrostu tkanki migdałka (podłoże genetyczne). Na rozrost tkanki migdałka może mieć wpływ także zanieczyszczone środowisko oraz nagła zmiana klimatu.
Jak rozpoznać przerost migdałka gardłowego
Ponieważ u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym rozmiar migdałka jest nieproporcjonalnie zwiększony w stosunku do średnicy gardła dziecka, objawy są najbardziej dokuczliwe i najłatwiej zauważalne.
Obrzęknięty, nienaturalnie powiększony migdał zmienia barwę głosu dziecka , zmusza je do tzw. mowy nosowej i oddychania przez usta zarówno w dzień, jak i w nocy, co jest niezwykle męczące szczególnie w przypadku małych dzieci. Zaburzenia drożności nosa mogą powodować chrapanie oraz niebezpieczne bezdechy senne. Osoby zmagające się z przerostem migdałka gardłowego narażone są na częstsze infekcje górnych dróg oddechowych (w szczególności katar) oraz nawracające anginy, zapalenia krtani, oskrzeli, a nawet tchawicy. Często mają też powiększone węzły chłonne. Ból garda spowodowany wdychaniem przesuszonego powietrza powoduje trudności w przełykaniu pokarmów, a nawet śliny. Przerost migdałka gardłowego bardzo często jest przyczyną problemów z uszami. Może doprowadzić do upośledzenia drożności trąbki słuchowej, wciągnięcia błony bębenkowej, a także wysiękowego zapalenia ucha środkowego. Efektem nieleczonej choroby może być niedosłuch oraz nawracające infekcje ucha, a długotrwale utrzymujący się płyn może doprowadzić do powstania zrostów i perlaka, który niszczy struktury ucha środkowego. Ponadto osoba zmagająca się z tą dolegliwością częściej jest zmęczona, niewyspana i rozdrażniona. Dodatkowo nadmierna tkanka migdałka gardłowego może spowodować zaburzenia rozwoju twarzoczaszki dziecka. Twarz wtedy staje się wąska i pociągła (tzw. adenoidalna), ze spłaszczoną środkową częścią i z wysoko wysklepionym podniebieniem. Skutkuje to wadami zgryzu, uboga mimiką twarzy i stale odchylonymi ustami.
Leczenie opiera się na usunięciu nadmiernej tkanki migdałka
Wskazaniem do wizyty u lekarza laryngologa są m.in. nawracające infekcje dróg oddechowych, chrapanie nocne, zespoły bezdechu sennego, czy problemy ze słuchem i drożnością nosa. Na konsultację do specjalisty można się umówić w poradni laryngologicznej Centrum Medycznego Eter-Med w Gdańsku.
Laryngolog po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu z pacjentem lub jego rodzicami (w przypadku dzieci), wykonuje badanie przy użyciu lusterka laryngologicznego. W przypadku wątpliwości może skierować pacjenta na dodatkowe badania diagnostyczne jak np. RTG boczne nosogardła i badania słuchu: tympanometrię lub audiometrię.
W przypadku rozpoznania przerostu trzeciego migdałka zaleca się jego wycięcie lub ścięcie nadmiaru przerostowej tkanki limfatycznej migdałka gardłowego. Operację zwana adenotomią przeprowadzą specjaliści Szpitala 1DayClinic w Gdańsku, który należy do Centrum Medycznego Eter-Med.
Usunięcie migdałka gardłowego w szpitalu w Gdańsku 1DayClinic
Zabieg wykonywany jest najczęściej w znieczuleniu ogólnym, po wcześniejszej konsultacji z anestezjologiem. W przypadku dzieci jest to najlepsza forma znieczulenia, która nie tylko sprawia, że dziecko nie odczuwa bólu, ale też pozbawia dziecko stresu związanego z samym zabiegiem. Operacja nie jest skomplikowana i trwa zazwyczaj około 30 minut. Podczas zabiegu lekarz usuwa migdał gardłowy wykorzystując do tego adenotom, przyrząd chirurgiczny w kształcie litery „U”. Miejsce po usuniętej tkance zazwyczaj nieznacznie krwawi i nie ma potrzeby zakładania szwów czy opatrunków. Krwawienie ustępuje samoistnie, a rana goi się w ciągu kilku dni. Zarówno podczas operacji jak i po jej zakończeniu, pacjenci Szpitala 1DayClinic objęci są profesjonalną opieką medyczną.
W sytuacji kiedy przerostowi migdałka gardłowego towarzyszy jednoczesny przerost migdałków podniebiennych, warto udać się do Szpitala 1DayClinic na zabieg adenotonsillotomi (Usunięcie migdałka gardłowego i podcięcie migdałków podniebiennych), polegający na usunięciu lub ścięciu trzeciego migdałka i zmniejszeniu masy migdałków podniebiennych poprzez ich nacięcie.
Zdarza się, że przerost migdałka gardłowego jest przyczyną wysiękowego zapalenia ucha, gdyż struktury te połączone są ze sobą tzw. trąbka Eustachiusza. W tym przypadku leczenie opiera się na usunięciu bądź ścięciu trzeciego migdała wraz z nakłuciem błony bębenkowej w celu usunięcia zalegającej w uchu wydzieliny. Zabieg zwany adenotomią z paracentezą także można wykonać w Szpitalu 1DayClinic w Gdańsku.
Adenotomia z paracentezą w szpitalu DayClinic w Gdańsku
Szpital oferuje również adenotomię z tympanostomią, czyli zabieg polegający na jednoczesnym usunięciu trzeciego migdałka wraz z drenażem wentylacyjnym przez błonę bębenkową. Wskazaniem do przeprowadzenia operacji jest przerost migdałka gardłowego z towarzyszącym mu wysiękowym zapaleniem ucha środkowego.
Adenotomia z tympanostomią w szpitalu DayClinic w Gdańsku
Przed każdym z tych zabiegów wart udać się na konsultację do specjalisty otolaryngologa, podczas której lekarz dobierze najlepszą formę leczenia, omówi przebieg operacji, porozmawia o metodzie znieczulenia oraz udzieli wskazówek dotyczących czasu pooperacyjnego.
Wielu rodziców, zwłaszcza małych dzieci często odwleka decyzje związaną z usunięciem trzeciego migdałka. Warto jednak wiedzieć, że usunięcie nadmiernej tkanki migdałka gardłowego nie zwiększa ryzyka częstszych infekcji, co jest mylnie odbierane. Specjaliści otolaryngolodzy zgodnie twierdzą, że ilość infekcji górnych dróg oddechowych znacznie maleje po wykonaniu operacji, a układ odpornościowy dziecka skutecznie radzi sobie ze zwalczaniem zachorowań.