Haluks – operacja i leczenie Gdańsk
Haluks (z łac. hallux valgus), zwany również paluchem koślawym jest schorzeniem zwyrodnieniowym polegającym na zniekształceniu stopy. Do zniekształcenia dochodzi w wyniku odchylenia się największego palca stopy (tzw. stopny kciuk) w kierunku pozostałych palców. Początkowa deformacja nie jest duża i nie upośledza normalnego funkcjonowania. Jednak wraz z rozwojem choroby dolegliwości zaczynają być coraz bardziej widoczne i bolesne. Nieleczony paluch koślawy może podwinąć się pod drugi palec, bądź może ułożyć się na nim. Jeśli schorzenie zostanie zbagatelizowane może dojść do zapalenia kaletki maziowej i powstania innych deformacji w obrębie stóp jak np. palec młotkowaty, poszerzenie przedstopia i płaskostopie. Choroba zdecydowanie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn.
Jak dochodzi do powstania haluksów
Powstanie palucha koślawego może mieć kilka podłoży. Jednym z nich jest genetyka. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że haluks może być odziedziczony po rodzicach, a nawet dziadkach i wtedy może się pojawić już u młodych osób, zazwyczaj dziewcząt. Odziedziczone deformacje mogą dotyczyć nadmiernej wiotkości tkanki łącznej, egipskiego kształtu stopy, czy nieprawidłowego ustawienia kości śródstopia. Schorzenie częściej dotyczy kobiet, a przyczyna tego tkwi w anatomii damskiej stopy i słabszym aparacie więzadłowym. Haluksy pojawiają się u osób, które nadmiernie obciążają przednią część stopy doprowadzając do obniżenia łuku poprzecznego i powstania m.in. płaskostopia. Wynika to najczęściej ze źle dobranego obuwia (zbyt wąskiego, zbyt ciasnego), noszenia butów na wysokim obcasie i systematycznego wykonywania czynności obciążających przodostopie, m.in. w przypadku baletnic, tancerek.Czynnikami sprzyjającymi do pojawienia się palucha koślawego są też inne deformacje stopy (np. palec młotkowaty, płaskostopie podłużne), przykurcz ścięgna Achillesa, jak również nadwaga i stany zapalne stawów stopy.
Objawy palucha koślawego
Najbardziej charakterystycznym objawem haluksa jest deformacja stopy. U chorego pojawia się bolesne wybrzuszenie zlokalizowane w okolicy pierwszej kości śródstopia. Tak jak zostało wspomniane na początku, największy palec stopy może się podwinąć pod pozostałe palce lub może ułożyć się na nich. Wraz z rozwojem choroby pacjenci odczuwają coraz intensywniejsze dolegliwości bólowe i pojawiają się trudności w codziennym funkcjonowaniu, jak np. problemy z założeniem obuwia, problemy podczas chodzenia. Nieleczone haluksy doprowadzają do powstawania stanów zapalnych kaletek maziowych, stanów zapalnych kości śródstopia, bolesnych otarć i odcisków po stronie podeszwowej stopy. Pacjenci skarżą się także na zgrubienia naskórka powodujące ból i dyskomfort.
Leczenie zachowawcze
W celu potwierdzenia choroby należy udać się do lekarza ortopedy i traumatologa narządu ruchu, który już na podstawie wywiadu i badania fizykalnego powinien rozpoznać schorzenie. Na konsultację ortopedyczną można umówić się w Centrum Medycznym Eter-Med w Gdańsku.
Aby ocenić stopień zaawansowania choroby można wykonać badanie rentgenowskie, również możliwe do wykonania w Centrum Eter-Med.
Jeśli pacjent odpowiednio wcześnie trafi do specjalisty i choroba jest w początkowym stadium rozwoju wystarczające może być leczenie metodami zachowawczymi. Przede wszystkim chory powinien zmienić obuwie na wygodne, z szerokim przodem i na płaskim obcasie. Jeśli pacjent zmaga się z nadwagą powinien bardziej zadbać o dietę, aby pozbyć się nadmiernych kilogramów. O ile to możliwe warto zminimalizować stojący czas pracy oraz formy ruchu obciążające przednią część stopy.
W leczeniu choroby pomocne są wkładki ortopedyczne, separatory, plastry oraz żelowe osłonki na haluksy, które nie tylko koją ból, ale też mają działanie lecznicze. Przydatne mogą się okazać także tzw. peloty (żelowe wkładki zapobiegające płaskostopiu poprzecznemu), aparaty korekcyjne stosowane na dzień, bądź na noc i szyny korygujące płaskostopie.
W początkowym stadium choroby zaleca się także zabiegi z zakresu fizjoterapii, a w szczególności jonoforezę , czyli zabiegi przy wykorzystaniu prądu stałego w celu wprowadzenia środków farmakologicznych, a także laseroterapię oraz magnetoterapię, polegającą na leczeniu pulsującym polem magnetycznym. Dobre efekty lecznicze przynosi również krioterapia oraz ultradźwięki. Wszystkie te zabiegi łagodzą stan zapalny w obrębie stopy, a także zmniejszają dolegliwości bólowe. W celu skorygowania wadliwie ułożonego palucha i opóźnienia procesów deformacji stopy, coraz częściej stosuje się nowoczesny zabieg jakim jest kinezjotaping, polegający na aplikacji przez specjalistę specjalnych taśm.
Jeśli powyższe metody nie przyniosą oczekiwanych efektów, należy umówić się na zabieg operacyjny.
Leczenie operacyjne
Ponieważ bardzo często paluch koślawy (w początkowym etapie rozwoju) jest lekceważony przez pacjentów, może się okazać, że trafią oni do specjalisty kiedy jest już za późno na leczenie zachowawcze. W takiej sytuacji również jedyną skuteczną metodą leczenia jest operacja chirurgiczna, czyli korekcja palucha koślawego, którą mogą wykonać specjaliści Gdańskiego Szpitala 1DayClinic.
Dowiedz się więcej o korekcji palucha koślawego, haluksach w Gdańsku
Zabieg pod znieczuleniem wykonuje ortopeda, traumatolog narządu ruchu. Operacja polega na ścięciu wyrośli kostnych na głowie pierwszej kości śródstopia, a następnie usunięciu zmienionej zapalnie kaletki, korekcji wadliwego ustawienia palucha i na koniec zwężeniu stopy. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych, mało inwazyjnych metod operacyjnych możliwe jest skrócenie, bądź całkowite odstąpienie od zastosowania ciężkich gipsów.
Korekcja palucha koślawego pozwala poprawić kształt stopy, a tym samym jej estetykę, poprawić wydolność chodu, a przede wszystkim złagodzić dolegliwości bólowe.
Jeśli zmianom zniekształcającym palce zacznie towarzyszyć ból, lekarz może zalecić ci stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Jeżeli dolegliwości bólowe i zniekształcenie są znaczne, a metody nie- operacyjne (zachowawcze) mało skuteczne niezbędne jest leczenie operacyjne.
